Ως παλιότερα μέλη της Ιτιάς, γιορτάζουμε σήμερα (12 Ιουνίου 2021) τα 30 χρόνια από το πρώτο email που έφτασε στην Ιτιά, στον server με το όνομα Νηρέας, με λειτουργικό σύστημα Unix, εγκατεστημένο στο γραφείο 201 του Κτηρίου Υδραυλικής. Μόλις τον είχαμε αγοράσει με χρήματα από διάφορα ερευνητικά έργα που είχαμε εκείνη την εποχή, με κύριο στόχο να τον χρησιμοποιήσουμε στο έργο “Ανάπτυξη σχεσιακής βάσης δεδομένων για τη διαχείριση και επεξεργασία υδρομετρικών πληροφοριών” (χρηματοδοτούμενο απ’ τη Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας). Για να μπορέσουμε να έχουμε email αγοράσαμε κι ένα modem, το οποίο τηλεφωνούσε μια φορά την ημέρα στον server Θησέα του κεντρικού υπολογιστικού κέντρου του ΕΜΠ (έναν υπολογιστή Vax με σύστημα Unix). [Read more…] about 30 χρόνια email
επιστήμη
Γρίφοι για νέους ερευνητές
Στο πλαίσιο της Πρόσκλησης ΕΔΒΜ34 «Υποστήριξη ερευνητών με έμφαση στους νέους ερευνητές», του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση & Δια βίου Μάθηση» συνεργάτες μου νέοι ερευνητές συνέταξαν και υπέβαλαν την ερευνητική πρόταση με αρ. 5004921 και τίτλο «Υβριδικά συστήματα για την ενεργειακή και υδροδοτική αυτονομία μη διασυνδεδεμένων νησιών του Αιγαίου». Εγώ ανέλαβα να είμαι ο ακαδημαϊκός σύμβουλός τους, σύμφωνα με την προκήρυξη. [Read more…] about Γρίφοι για νέους ερευνητές
Περί εξυγίανσης και άλλων δεινών
Πριν λίγες μέρες κοινοποιήθηκε από την Επιτροπή Ερευνών του ΕΜΠ στους Επιστημονικούς Υπεύθυνους των έργων ΑΡΙΣΤΕΙΑ, ΑΡΙΣΤΕΙΑ ΙΙ και ERC, η απόφαση με τίτλο «Αναπροσαρμογή προϋπολογισμών ενταγμένων πράξεων λόγω εξυγίανσης του Επιχειρησιακού Προγράμματος Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση», που υπογράφει ο Γενικός Γραμματέας Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ), Δρ. Χρήστος Βασιλάκος. Σύμφωνα με αυτή, μια σειρά ερευνητικών έργων που ήδη βρίσκονται σε εξέλιξη θα υποστούν κούρεμα του προϋπολογισμού τους μέχρι και 28%, χωρίς μείωση του φυσικού τους αντικειμένου. Με άλλα λόγια, σε ήδη υπογεγραμμένες συμβάσεις ανάμεσα σε πανεπιστήμια (ή άλλους ερευνητικούς φορείς) και τη ΓΓΕΤ, η υπογραφή της ΓΓΕΤ δεν ισχύει, αλλά των πανεπιστημίων ισχύει. Από μια πρόχειρη επεξεργασία της λίστας των 35 έργων με δικαιούχο το Πολυτεχνείο, προκύπτει ότι από την εν λόγω «εξυγίανση» το ΕΜΠ θα υποστεί ζημιά που ξεπερνά το ενάμισι εκατομμύριο ευρώ.
Αν και έχει περάσει μία εβδομάδα μετά την επίσημη δημοσίευση του εγγράφου της ΓΓΕΤ, ούτε οι Πρυτανικές Αρχές ούτε το Συμβούλιο του Ιδρύματος αντέδρασαν σε αυτή την πρωτοφανή απόφαση (οι έως τώρα αντιδράσεις έχουν έρθει μόνο από κάποιες μεμονωμένες φωνές, καθώς και από την Ένωση Ελλήνων Ερευνητών). Είμαι βέβαιος ότι τα θεσμικά μας όργανα είχαν πολύ σημαντικότερα ζητήματα να ασχοληθούν. Εξάλλου, τι είναι ενάμιση ψωροεκατομμύριο; Την υγειά μας να’ χουμε – κι εμείς, και η «δια βίου μάθηση».
(Εξ)υγιαίνετε
Εκτροπές ποταμών και άλλων ειδών Ινδίας, Πορτογαλίας, Ελλάδας
Ο Αχελώος στη μυθολογία ήταν αδερφός του Πηνειού και ένας «αδάμαστος» και θεοποιημένος ποταμός (http://itia.ntua.gr/en/docinfo/777/). Με το πέρασμα των αιώνων, την ανθρώπινη και την τεχνολογική εξέλιξη που υπαγορεύει την εκμετάλλευση των υδατικών πόρων για την ικανοποίηση των διευρυμένων μας αναγκών, ο μύθος του ποταμού μεταφέρεται στο σήμερα με διαφόρων ειδών αντιδράσεις για την εκμετάλλευση του υδάτινου δυναμικού του. Ο πρώτος που οραματίστηκε τη μεταφορά υδάτων από τον Αχελώο στη Θεσσαλία ήταν ο αείμνηστος πρύτανης του ΕΜΠ καθηγητής Κουτσοκώστας εν έτει 1905. Από τότε περάσαν 109 χρόνια και ιδίως τα τελευταία 30 μια ασύλληπτη παραφιλολογία έχει αναπτυχθεί από τους ελληνικούς φορείς (κυβερνήσεις, δικαστές, οικολόγους, τεχνικό κόσμο, παραγωγικούς φορείς) μόνο γύρω από το συγκεκριμένο έργο. Άραγε είναι δικαιολογημένες οι αντιδράσεις; Ακολουθούν τις σύγχρονες τάσεις του ανεπτυγμένου και αναπτυσσόμενου κόσμου;
[Read more…] about Εκτροπές ποταμών και άλλων ειδών Ινδίας, Πορτογαλίας, Ελλάδας
Ερευνητικά έργα: Ουσία ή γραφειοκρατία;
Απασχολούμαι σε ερευνητικά έργα του Τομέα Υδατικών Πόρων του ΕΜΠ από το 1998, ήτοι επί 15 σχεδόν χρόνια. Παλαιοτέρα, τα πράγματα ήταν απλά: υπήρχε ένας γενικός προϋπολογισμός του έργου, με δυνατότητα μεταφοράς κονδυλίων από τη μία κατηγορία στην άλλη, σε ένα ποσοστό 20%. Οι ερευνητές πληρώνονταν από το κονδύλι των αμοιβών, και από την υποβολή της σύμβασης μέχρι την αποπληρωμή της αμοιβής μεσολαβούσε ένα διάστημα δύο ως τεσσάρων εβδομάδων. Γενικά, οι τυπικές διαδικασίες, όπως οι (αυτονόητες) τροποποιήσεις προσωπικού και κονδυλίων, χαρακτηρίζονταν από αρκετή ευελιξία, ταχύτητα και αποτελεσματικότητα. Το αποτέλεσμα ήταν να έχουμε μια λογική ροή χρημάτων ώστε να διατηρούμε μια εύρωστη ομάδα, να παράγουμε καινοτόμες μεθοδολογίες και λογισμικά, και να διαφημίζουμε το έργο μας σε διεθνή συνέδρια, στα οποία είχαμε πληθωρική παρουσία. Σε προσωπικό επίπεδο, ο παράγοντας «γραφειοκρατία» με είχε απασχολήσει μόνο περιστασιακά, ενώ ποτέ δεν υπέπεσε στην αντίληψή μου κάποιο σοβαρό πρόβλημα, που να παρακωλύει το έργο της ομάδας μας.
Η Ιτιά και η ανοιχτή πληροφόρηση
Η ερευνητική ομάδα ΙΤΙΑ εδώ και 20 χρόνια συντηρεί και ενημερώνει διαδικτυακή ψηφιακή βιβλιοθήκη με έγγραφα, λογισμικά και εφαρμογές που σχετίζονται κυρίως με τους υδατικούς πόρους και το περιβάλλον. Τα έγγραφα αυτά στη μεγάλη τους πλειονότητα αποτελούν πνευματική εργασία των μελών της ομάδας, καθώς και προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών του ΕΜΠ. Σήμερα η βιβλιοθήκη περιλαμβάνει περίπου 1250 έγγραφα και έχει σταθερά μεγάλη επισκεψιμότητα (πάνω 300 χιλιάδες επισκέψεις ανά έτος, σχεδόν 1000 ανά ημέρα), ενώ ορισμένα έγγραφα κατεβαίνουν σταθερά τα τελευταία χρόνια με ρυθμούς που φτάνουν ακόμη και τα 8000 κατεβάσματα το έτος (πάνω από 20 την ημέρα).
Κατά καιρούς υπήρξε προβληματισμός στην ομάδα σχετικά με το κατά πόσον προστατεύεται η πνευματική μας ιδιοκτησία μέσα από την ελεύθερη διάθεση της δουλειάς μας στο διαδίκτυο. Την εποχή που δημιουργήθηκε η ψηφιακή βιβλιοθήκη, η έννοια των ελεύθερα διαθέσιμων πληροφοριών δεν ήταν γενικά αποδεκτή. Αντίθετα, ο κανόνας ήταν η απόκρυψή τους και στη συνέχεια η χρήση (ή διάθεσή) τους με συγκεκριμένα οφέλη για αυτόν που τις κατείχε. Ακόμα και δημόσιοι φορείς αρνούνταν την παροχή ελεύθερων πληροφοριών, παρόλο που αυτές αποτελούν δημόσιο αγαθό.
Ιούδες και Λούθηροι
Δεν ξέρω πως μου βγήκε αυτός ο τίτλος. Ίσως να με επηρέασε η εβδομάδα των παθών που πλησιάζει. Ή ίσως να είμαι επηρεασμένος από τις συζητήσεις γύρω από τη «μεταρρύθμιση» στα ΑΕΙ, που για μια ακόμη φορά συγκεντρώνει τα φώτα της δημοσιότητας με τον νέο υπουργό Γ. Μπαμπινιώτη να έχει δυσαρεστήσει τους «μεταρρυθμιστές». Είναι αναμενόμενο να υπάρχουν αντιδράσεις στη θαρραλέα στάση του Γ. Μπαμπινιώτη από τους πολιτικούς πρωτεργάτες της «μεταρρύθμισης» και αυτό δεν με ενδιαφέρει ιδιαίτερα. Μάλλον με χαροποιεί το γεγονός ότι ο πρωθυπουργός αναγκάστηκε να μιλήσει για βελτιωτικές αλλαγές. Όμως με λυπεί ιδιαίτερα η επίθεση στον Γ. Μπαμπινιώτη μιας παράταξης πανεπιστημιακών, ιδίως για το λόγο ότι, δυστυχώς, είχα και εγώ μέχρι πρόσφατα μια κάποια σχέση με αυτή την παράταξη (έμμεσα, λόγω της συμμετοχής της στην ευρύτερη Ακαδημαϊκή Πρωτοβουλία του ΕΜΠ). [Read more…] about Ιούδες και Λούθηροι
Πήρα τρία!
Βγήκε η «βαθμολογία» μου στο πρόγραμμα ΑΡΙΣΤΕΙΑ της Γενικής Γραμματείας Έρευνας και Τεχνολογίας (ΓΓΕΤ) και οι δύο αξιολογητές (με αξιοσημείωτη ταύτιση απόψεων) μού έβαλαν τρία (στα τέσσερα).
Χαζεύοντας το Google Scholar
Here is an automatic Google Translation into English
Υπάρχουν αρκετές βάσεις δεδομένων με πληροφορίες για τα επιστημονικά (και όχι μόνο) δημοσιεύματα. Δυο-τρεις απ’ αυτές έχουν εκτεταμένη, σχεδόν ολική, κάλυψη όλων των επιστημονικών κλάδων. Μια απ’ αυτές, το Google Scholar, είναι ελεύθερη για κάθε ενδιαφερόμενο, ενώ οι άλλες ανοίγουν τα περιεχόμενά τους μόνο σε συνδρομητές (πανεπιστήμια, ερευνητικά κέντρα κ.ά.).