Αγαπητοί μου Αντρέα, Όλγα, Γιάννη, Έλσα, Μαρώ, Βίκη, Έμυ, και λοιποί συνάδελφοι,
Δεν παρευρέθηκα στις συνελεύσεις των συλλόγων των εργαζομένων ΕΜΠ σχετικά με τις επικείμενες απολύσεις που ετοιμάζει η κυβέρνηση, γιατί βρίσκομαι στη Λευκάδα με άδεια ανατροφής παιδιού. Διάβασα όμως με πολλή απογοήτευση την απόφαση της Γενικής Συνέλευσης (5/9/2013).
Καλούμε φοιτητές και καθηγητές να δηλώσουν την έμπρακτη συμπαράσταση στον αγώνα μας και να πορευτούν μαζί μας αναστέλλοντας τις εκπαιδευτικές και ερευνητικές δραστηριότητες των Σχολών τους.
Δηλαδή αυτό είναι το ζητούμενο; Να σταματήσει η λειτουργία του πανεπιστημίου; Αντί να αντισταθούμε στην κυβέρνηση, που προσπαθεί να απαξιώσει το πανεπιστήμιο, θα το απαξιώσουμε εμείς μια ώρα αρχίτερα; Ο αγώνας μας θα είναι να κάτσουμε βολικά στον καναπέ του σπιτιού μας, όπως γίνεται τόσα χρόνια στις απεργίες; Ακόμα και τώρα, προ του κινδύνου της απόλυσης, αυτή την τακτική θα ακολουθήσουμε; Και πώς περιμένουμε να συμπαρασταθούν οι φοιτητές στον αγώνα μας αν δεν συμπαρασταθούμε εμείς πρώτα στο δικό τους έργο;
Καλούμε τη Διοίκηση του Ιδρύματος (Πρύτανης, Κοσμήτορες, Σύγκλητος) να προχωρήσουν σε αναστολή των λειτουργιών του ΕΜΠ ώστε να αυξήσουμε την πίεση προς το Υπουργείο Παιδείας.
Το Υπουργείο Παιδείας; Δηλαδή αυτό είναι το πρόβλημα; Το να μην απολυθούμε εμείς και να απολυθούν οι συνάνθρωποί μας που υπάγονται σε άλλα υπουργεία; Να συνεχίσει η κυβέρνηση να διαλύει τη χώρα, αρκεί να μην πειράξει εμάς; Με αυτή την τακτική παίζουμε ακριβώς το παιχνίδι της κυβέρνησης. Χθες η ΕΡΤ, σήμερα εμείς, αύριο οι επόμενοι. Αν δεν οργανωθούμε όλοι μαζί και δεν συμπαραταχθούμε απέναντι στην κυβέρνηση με μοναδικό αίτημα το να φύγουν, τότε θα μας ξεκάνουν είτε μας απολύσουν είτε όχι.
Υπάρχουν πολλά πράγματα που μπορούμε να κάνουμε, αρκεί να βάλουμε τη φαντασία μας να δουλέψει:
- Να πηγαίνουμε κανονικά στη δουλειά μας, να κάνουμε κανονικά τις εξετάσεις, την εκπαίδευση και την έρευνα, στέλνοντας μήνυμα ότι θα κρατήσουμε το ίδρυμα σε λειτουργία, αντίθετα απ’ ό,τι θέλει η κυβέρνηση.
- Να συνεχίσουμε να πηγαίνουμε στη δουλειά μας, ακόμα κι αν η κυβέρνηση μάς απολύσει, στέλνοντας έτσι το μήνυμα ότι δεν αποδεχόμαστε τις αποφάσεις της κυβέρνησης, οι οποίες, επομένως, δεν μας δεσμεύουν.
- Να δημιουργήσουμε ταμείο αλληλεγγύης, στο οποίο όσοι δεν απολυθούν θα συνεισφέρουν ό,τι μπορούν για να το λαμβάνουν όσοι απολυθούν. Μπορώ να συνδράμω στη μηχανοργάνωση αυτού του ταμείου. Αν δημιουργηθεί ένα τέτοιο ταμείο, και εφόσον η διαχείρισή του είναι διαφανής (δηλαδή με πλήρη δημοσίευση όλων των στοιχείων στο διαδίκτυο, περιλαμβανομένου ονομαστικά του ποιος έδωσε πόσα και ποιος έλαβε πόσα), και εφόσον οι απολυμένοι συνάδελφοι που λαμβάνουν τη βοήθεια θα προσέρχονται ευσυνείδητα στα καθήκοντά τους, δηλώνω ότι θα προσφέρω το σύνολο του καθαρού ποσού της άδειάς μου, που αν συνεχίσει να μου χορηγείται θα ανέλθει συνολικά σε περίπου 9 χιλιάδες ευρώ. Αυτό το κάνω όχι γιατί δεν τα έχω ανάγκη, ούτε γιατί είμαι large, ούτε από αλτρουϊσμό, αλλά καθαρά από ιδιοτέλεια: αυτά τα χρήματα, τα οποία τα παίρνω για την κόρη μου, πώς θα μπορούσα να τα ξοδέψω καλύτερα, παρά στον αγώνα η κόρη μου να ζήσει σε μια ελεύθερη χώρα;
- Να κάνουμε τις γενικές συνελεύσεις εκτός ωρών εργασίας, όπως θα έπρεπε να γίνεται τόσα χρόνια (και οι φοιτητές εκτός ωρών μαθήματος), και να δουλεύουμε περισσότερο απ’ ό,τι συνήθως. Μια απεργία πού και πού για να εξοικονομούμε λίγο χρόνο για τον αγώνα είναι χρήσιμη, όμως το κλείσιμο του ιδρύματος ως αυτοσκοπός είναι καταστροφικό.
- Να στήσουμε ένα ραδιοφωνικό ή τηλεοπτικό σταθμό, όπως κάναμε το 1973, για να ενημερώνουμε τους κατοίκους της Αθήνας (όχι, το Internet δεν φτάνει). Μπορούμε να συνεργαστούμε γι’ αυτό με την ΕΡΤ.
- Να ανακηρύξουμε μονομερώς τους πρόσφατους νόμους για την παιδεία (αυτούς των κυβερνήσεων από το τέλος 2009 και μετά) παράνομους και καταχρηστικούς (αφού τους δημιούργησαν παράνομες και καταχρηστικές κυβερνήσεις), και να λειτουργήσουμε το ίδρυμα με βάση τους προηγούμενους. Για παράδειγμα, να αποκηρύξουμε το αξιοθρήνητο Συμβούλιο του Ιδρύματος.
Αυτές είναι οι δικές μου ιδέες. Η βάση τους είναι μια λαϊκή, λειτουργική κατάληψη του ιδρύματος. Αν προσθέσετε τις δικές σας, θα έχουμε περισσότερες και καλύτερες. Όταν έρθει η ώρα η κυβέρνηση να μας κόψει το ρεύμα και τις τηλεπικοινωνίες, θα χρειαστούμε τη συνδυασμένη φαντασία όλων μας.
Θα μπορέσουμε να χτίσουμε μια καλύτερη Ελλάδα για εμάς και τα παιδιά μας μόνο αν σταθούμε όλοι μαζί με αλληλεγγύη ο ένας δίπλα στον άλλον και βρούμε τρόπους να ζήσουμε και να πορευθούμε παρά το ό,τι κάνει η κυβέρνηση. Το να διαμαρτυρόμαστε στην κυβέρνηση δεν έχει κανένα νόημα—είναι σαν διαμαρτυρόμαστε σ’ έναν ψυχοπαθή καπετάνιο που οδηγεί το πλοίο μας στην καταστροφή. Το μόνο που έχει νόημα είναι να σώσουμε το πλοίο και να του πάρουμε το τιμόνι απ’ τα χέρια, και αυτό δεν μπορούμε να το κάνουμε κοιτώντας την πάρτη μας.
Θα συμφωνήσω ότι στην παρούσα δραματική συγκυρία, μια κλασικού (όπως διαφαίνεται) τύπου κατάληψη, απεργία, κτλ., είναι βούτυρο στο ψωμί της κυβέρνησης και των προπαγανδιστικών μηχανισμών της.
Ωστόσο, ενώ το γενικό πλαίσιο της πρότασής σου με βρίσκει σύμφωνο, δεν μπορώ να καταλάβω πώς μπορεί να συνδυαστεί η απρόσκοπτη λειτουργία του Πολυτεχνείου με μια λαϊκή, λειτουργική κατάληψη, που θα εξελιχθεί σε κάποιου είδους δυναμική αντίσταση. Υποθέτω ότι προτείνεις ένα μοντέλο τύπου ΕΡΤ, μόνο που το προϊόν της ΕΡΤ προς τον έξω κόσμο είναι ένα και μοναδικό – το σήμα της – ενώ το προϊόν του Πολυτεχνείου, δηλαδή το αποτέλεσμα της διδασκαλίας και έρευνας, απαρτίζεται από χιλιάδες ετερόκλητα κομμάτια. Τι νόημα έχει να συνεχιστεί (και με υπερβάλλοντα μάλιστα ζήλο) η παραγωγή διδασκαλίας και έρευνας, όταν είναι και τα δύο αποκομμένα από τις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις; Ποιος εγγυάται ότι η γενική αδιαφορία και ατομικισμός που χαρακτηρίζει μεγάλο μέρος της Πολυτεχνειακής κοινότητας (που δεν είναι παρά αντιπροσωπευτική της ελληνικής κοινωνίας), θα μετεξελιχθούν σε αυτό που καλώς οραματίζεσαι; Και πόσοι πράγματι αναγνωρίζουν ότι η κυβέρνηση και το νομοθετικό της έργο (δηλαδή η τυφλή εφαρμογή των μνημονίων) είναι «παράνομα και καταχρηστικά»;
Αυτό που σκέφτομαι είναι μια ενδιάμεση λύση, σε μια πιο πρακτική κατεύθυνση: Ανοιχτό Πολυτεχνείο, στο οποίο «δυστυχώς» δεν θα μπορεί να συνεχίσει να παράγεται διδασκαλία και έρευνα. Και τι σημαίνει αυτό; Παράδειγμα πρώτο: έρχεται ο νεοεισερχόμενος να κάνει την εγγραφή του, οι πόρτες είναι ανοιχτές, η αίτηση τον περιμένει στο γκισέ, αλλά επειδή ο υπάλληλος που ήταν στο πρωτόκολλο απολύθηκε (τυχαίο το παράδειγμα), η αίτηση εγγραφής δεν διεκπεραιώνεται ποτέ. Παράδειγμα δεύτερο: προγραμματίζεται η εξέταση του μαθήματος τάδε, οι φοιτητές καταβαίνουν για να γράψουν, ο καθηγητής έχει ετοιμάσει τα θέματα, αλλά επειδή η γραμματέας του έχει απολυθεί, δεν υπάρχουν εκφωνήσεις και κόλλες αναφοράς, οπότε η εξέταση αναβάλλεται επ’ αόριστον (ακόμα και αν γίνει, δεν περνιούνται ποτέ οι βαθμοί). Παραδείγματα πολλά, τα οποία έχουν μια βασική προϋπόθεση: κανένας να μην αναλάβει (εθελοντικά ή επειδή πληρώνεται από άλλη πηγή) την εργασία που έκανε ένας εργαζόμενος που τέθηκε σε διαθεσιμότητα. Μόνο έτσι θα φανεί η χρησιμότητα (ή όχι) των ανθρώπων που θα απολυθούν.
Η ιδέα μου δεν έχει βεβαίως τίποτα το οραματικό, αλλά πιστεύω ότι μπορεί να φέρει κάποιο αποτέλεσμα – κατ’ ελάχιστο, θα αναδείξει το πρόβλημα στην ουσία του. Ίσως θα μπορούσε να δοκιμαστεί προτού πάμε στις δράσεις που προτείνεις.
Αντρέα, αυτό που λες δεν γίνεται. Αν έχει απολυθεί ο θυρωρός θα αφήσουμε τις πόρτες κλειστές; Αν έχει απολυθεί ένας ηλεκτρολόγος δεν θα σηκώσουμε την ασφάλεια που έπεσε; Αν έχει απολυθεί ο συνάδελφος που είναι αρμόδιος για τα email θα μείνουμε χωρίς email; Ή μήπως θα αφήναμε το Σίμωνα χωρίς να του δώσουμε το διδακτορικό του; Αυτό που λες ισοδυναμεί απολύτως με κλείσιμο. Όσο για το ότι κάτι τέτοιο θα αναδείξει το πρόβλημα στην ουσία του: όποιος πιστεύει την προπαγάνδα της κυβέρνησης και των φίλων της, πιστεύεις ότι έχει την παραμικρή ελπίδα να πάψει να την πιστεύει επειδή το Πολυτεχνείο δεν θα λειτουργεί κατόπιν της απόλυσης του προσωπικού;
Επίσης, δεν είπα να συνεχίσουμε απλώς να λειτουργούμε. Είπα και να φτιάξουμε ραδιοφωνικό σταθμό. Το κάναμε το 1973 και λειτούργησε θαυμάσια. Μόνο και μόνο να εκπέμπαμε με τίτλο «Ραδιοφωνικός σταθμός των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων» θα είχε τεράστιο αντίκτυπο. Το πόσο η κυβέρνηση φοβάται τέτοια πράγματα φαίνεται από το ζήλο με τον οποίο κατέβασε τις κεραίες της ΕΡΤ.
Τέλος, το πιο σημαντικό: Ρωτάς «Ποιος εγγυάται …». Αυτό το ακούω συνέχεια: «Ποιος μου λέει ότι αυτός που θα αναλάβει το τιμόνι θα είναι λιγότερο ψυχοπαθής». Η απάντηση είναι ότι κανείς δεν το εγγυάται και κανείς δεν το λέει. Εθνική αντίσταση κάναμε και το 1942 και το 1973, και κανείς τότε δεν εγγυήθηκε τίποτε. Ακόμα κι αν ακολουθήσουμε τη μηδενιστική άποψη ότι τελικά μετά τον πόλεμο έγινε ό,τι ήθελαν οι Άγγλοι και οι Αμερικάνοι, και πως ακόμα κι αν δεν είχε γίνει η εθνική αντίσταση το αποτέλεσμα θα ήταν ακριβώς το ίδιο (ή και καλύτερο), προτιμώ να πέσω μαχόμενος παρά άπρακτος στη μοιρολατρία μου.