Η Google έχει στην κατοχή της ένα τεράστιο μέρος των πληροφοριών του πλανήτη. Έχει αντίγραφο πρακτικά όλου του web· μεγάλο μέρος των email· τους χάρτες, και μαζί μ’ αυτούς πάρα πολλές πληροφορίες για τα σημεία που ενδιαφέρουν τον καθένα· το analytics, με το οποίο μαζεύει στοιχεία επισκεψιμότητας από άλλα site. Επεκτείνεται συνεχώς σε τομείς όπως το λογισμικό, τα blog, το ημερολόγιο (με το οποίο γνωρίζει τι κάνουν οι χρήστες), και άλλα. Και φυσικά έχει την αναζήτηση, η οποία έχει αλλάξει το web. Η αναζήτηση της Google είναι τόσο βαθιά ενσωματωμένη στον τρόπο με τον οποίο οι περισσότεροι από μας χρησιμοποιούν το web, ώστε κάποιοι δεν έχουν συνείδηση ότι ο Google είναι απλώς άλλο ένα web site, και δεν γνωρίζουν ότι ο browser τους έχει τη μπάρα διευθύνσεων, που είναι ο standard τρόπος μετάβασης σε ένα web site (αρκετοί γνωστοί μου, αν χρησιμοποιήσουν ένα web browser που δεν έχει το Google ως home page, δεν μπορούν να πάνε παρακάτω, γιατί δεν ξέρουν τι να κάνουν ή πού να πληκτρολογήσουν τη διεύθυνση που θέλουν).
Είναι επικίνδυνο μία εταιρεία να έχει τόση ισχύ. Ενίοτε παίρνω τον αντίλογο ότι η Google είναι καλή εταιρεία και δεν έχει κάνει κάτι κακό. Όμως, δεν υπάρχουν καλές και κακές εταιρείες. Όταν μια εταιρεία τη συμφέρει να κάνει τα πράγματα αλλιώς, θα τα κάνει αλλιώς. Ήδη, εξάλλου, η Google ενίοτε αποκρύπτει αποτελέσματα από την αναζήτηση, βγάζοντας ένα μήνυμα ότι «με βάση το νόμο τάδε έχουμε αποκρύψει ορισμένα αποτελέσματα από αυτή την αναζήτηση». Μπορεί να βγει ένας νόμος που όχι μόνο να επιβάλει την αλλοίωση αποτελεσμάτων, αλλά και να επιβάλει να μην βγει μήνυμα σχετικά με αυτό. Επομένως, ακόμα κι αν η Google ήταν καλή εταιρεία, οι κυβερνήσεις μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν.
Όταν αφήσετε το ποντίκι (χωρίς κλικ) πάνω σε ένα αποτέλεσμα αναζήτησης του Google, τότε ο browser δείχνει στη γραμμή κατάστασης ότι, αν κάνετε κλικ, θα μεταβείτε στο αποτέλεσμα της αναζήτησης. Δεν σας λέει πουθενά ότι θα ενημερωθεί ο Google. Όταν όμως κάνετε κλικ, τότε η Javascript του Google αλλάζει το link, και ενημερώνεται ο Google για το ότι κάνατε κλικ, και μετά σας πηγαίνει στο αποτέλεσμα της αναζήτησης, και αυτό χωρίς εσείς να ξέρετε τίποτε. Αυτό δεν το γνώριζα μέχρι πριν δύο χρόνια, όταν μου το είπε ένας συνάδελφος. Επομένως ο Google μπορεί να είναι «καλή» εταιρεία, ήδη όμως κάνει αυτό το κόλπο, και το κάνει από παλιά. Δείτε επίσης δύο παρουσιάσεις για άλλα πράγματα που κάνει η Google.
Η Sun Microsystems ήταν πολύ αγαπητή εταιρεία στο χώρο του ελεύθερου λογισμικού (είναι αυτή που έφτιαξε τη Java, το OpenOffice [του οποίου εξέλιξη είναι το LibreOffice], και πολλά άλλα), και πολλοί την θεωρούσαν καλή εταιρεία. Όμως μια μέρα την αγόρασε η Oracle. Οι εταιρείες πουλιούνται, αγοράζονται και κληρονομούνται.
Δεν λέω να μη χρησιμοποιούμε καθόλου το Google. Εγώ τον χρησιμοποιώ πάρα πολύ. Οφείλω επίσης να αναγνωρίσω ότι, σε αντίθεση με τους παραδοσιακούς οργανισμούς ενημέρωσης, τα κριτήρια ταξινόμησης του Google έδωσαν τη δυνατότητα σε κάποιες ιστοσελίδες, όπως στις δικές μας, να γίνουν γνωστές κυρίως χάρη στο περιεχόμενό τους και λιγότερο χάρη στις διασυνδέσεις τους. Πρέπει όμως να μην το παρακάνουμε. Πολλές φορές αντί για Google search χρησιμοποιώ τη Wikipedia ή το DuckDuckGo. Αντί για Google maps χρησιμοποιώ το OpenStreetMap. Αντί για το Google code χρησιμοποιώ το bitbucket. Αντί για το blogger χρησιμοποιώ το WordPress.com.
Όταν δεν είμαστε ιδιώτες ή κερδοσκοπική εταιρεία, αλλά είμαστε δημόσιος φορέας, τότε είναι ανεπίτρεπτο να ενθαρρύνουμε τους χρήστες μας να χρησιμοποιούν Google και γενικά να στηρίζουμε τη δημιουργία εθνικής υποδομής σε μια πολυεθνική εταιρεία. Μπορούμε να αποφύγουμε μια τέτοια ενθάρρυνση με τρόπους όπως οι παρακάτω:
- Όταν φτιάχνουμε ιστοσελίδες, να μην χρησιμοποιούμε custom Google search, έστω κι αν αυτό θα ήταν τεχνικά αποτελεσματικότερο (που δεν είναι ανάγκη να είναι) από κάποιο άλλο σύστημα αναζήτησης.
- Αν φτιάχνουμε ιστοσελίδες με χάρτη, να μην χρησιμοποιούμε Google maps, αλλά το OpenStreetMap ή το Εθνικό Κτηματολόγιο.
- Να μην χρησιμοποιούμε Google Analytics, αλλά κάποιο πρόγραμμα στατιστικής ανάλυσης της επισκεψιμότητας όπως το awstats.
- Να προσφέρουμε στους χρήστες μας ψηλής ποιότητας υπηρεσίες email, ώστε να μην έχουν λόγο να προτιμούν το Gmail.
Μπορεί να μην αντιμετωπίζουμε το συνέδριο 20 ατόμων που διοργανώνουμε ως δημιουργία εθνικής υποδομής, όμως όταν χρησιμοποιούμε το Google για κάτι τέτοιο (και άλλοι 100 σαν εμάς κάνουν το ίδιο στο φορέα μας), τότε συμβάλλουμε στη δημιουργία μιας παράδοσης, και η παράδοση που δημιουργούμε είναι εθνική υποδομή.
Το Facebook είναι κι αυτό μεγάλη, ξένη εταιρεία, έχει τεράστιο πλήθος δεδομένων τα οποία είναι πολύ πιο προσωπικού χαρακτήρα, και είναι επίσης επικίνδυνο να δημιουργούμε εθνική υποδομή που να το χρησιμοποιεί, με τη δικαιολογία ότι είναι εύκολο. Ο ιδιώτης που θέλει να διοργανώσει κάτι με τους φίλους του είναι βέβαια ελεύθερος να κάνει ό,τι θέλει. Ο δάσκαλος του δημόσιου πανεπιστημίου που πληρώνεται με χρήματα του φορολογούμενου και θέλει να διοργανώσει κάτι με τους είκοσι φοιτητές του, είναι υποχρεωμένος να μη χρησιμοποιήσει Facebook group, ακόμα και στην απίθανη περίπτωση που η μόνη εναλλακτική θα ήταν να αφιερώσει δύο ώρες για να πάρει είκοσι τηλέφωνα.
Για περισσότερα θέματα που υπάρχουν με το Facebook, δείτε την πρόσφατη συνέντευξη και το σχετικό άρθρο του Stallman.
Stefanos Kozanis says
Το πρώτο πράγμα που έκανα μόλις είδα τη δημοσίευσή σου ήταν να τη μοιραστώ στο facebook 🙂
Γενικά συμφωνώ με τις απόψεις σου. Πρέπει να πούμε ειδικά για το facebook πως είναι πολύ επιθετικό στις πρακτικές που ακολουθεί για την επέκτασή του, καμία σχέση με τη google, και έχει πολύ χαλαρή πολιτική στα προσωπικά του δεδομένα κ.α. Το άρθρο του Stallman τα λέει όλα. Ίσως σαν επιχειρηματική πλατφόρμα να μην είναι πολύ κακό, αλλά πρέπει να αποθαρύνουμε την χρήση του για σκοπούς όπως αυτούς που γράφεις (οργάνωση μαθημάτων, διάθεση ελεύθερης πληροφορίας κλπ).
Yannis Kassios says
+1, like
Βαγγέλης says
Η Wikipedia είναι ανοικτή και στηρίζεται σε συνεισφορές (δώρισα 5 λίρες τις προάλλες, καν’το και εσύ, μπορείς).
Το DuckDuckGo γιατί είναι καλύτερο (αγαθών προθέσεων) από το Google; Απ΄ ότι βλέπω χρησιμοποιεί το Wolfram Alpha για να κάνει πράξεις.
Demetris Koutsoyiannis says
Συμφωνώ απόλυτα. Και επί πλέον διευκόλυνε σε βαθμό ασύλληπτο τον εντοπισμό και τη διακίνηση επιστημονικών πληροφοριών, τόσο μέσω της γενικής μηχανής αναζήτησης, όσο και μέσω του Google Scholar. Να σημειώσω ότι είναι η τελευταία είναι η μόνη (ή έστω η πληρέστερη) βάση δεδομένων επιστημονικών άρθρων που είναι ανοιχτή και δωρεάν σε όλους–την ώρα που άλλες είναι προσπελάσιμες μόνο από συνδρομητές.
Simon-Michael Papalexiou says
Είμαστε ρεαλιστές, επιδιώκουμε το αδύνατο…
Δε λέω καλό το σύνθημα… και η έννοια της ουτοπίας χρήσιμη και καλή, η προσπάθεια εφαρμογή της όμως μπορεί προκαλέσει αφόρητη «δυσκοιλιότητα» και ποικίλες «αγκυλώσεις» στην πραγματική ζωή.
Δε λέω και το conspiracy masturbation καλό και αυτό, έχει την πλάκα του αλλά μπορεί να καταλήξει κανείς να διαβάζει βιβλία του Λιακόπουλου…
Δε λέω είναι επικίνδυνο μία εταιρεία να έχει τόση ισχύ, αλλά και η nestle έχει ισχύ, μην τρώτε corn flakes λοιπόν… και οι εταιρίες τηλεπικοινωνιών έχουν ισχύ, να στέλνουμε σήματα καπνού τότε, ίσως και ταχυδρομικά περιστέρια.
Δε λέω, δε μου αρέσει κάποιος να ξέρει ποιες σελίδες επισκέπτομαι και πότε, αλλά από την άλλη δεν χρειάζεται ο Γοογλ για αυτό. Όλοι οι πάροχοι internet κρατούν αρχεία βάσει νόμου και πίστεψε με δεν είναι μόνο οι «κακές» κυβερνήσεις που μπορούν να τα δουν… Επιπλέον δεν έχω και τίποτα να κρύψω.
Δε λέω, δίκιο έχεις οι εταιρείες πουλιούνται, αγοράζονται και κληρονομούνται, αλλά θαρρώ το ίδιο συμβαίνει και με τους ανθρώπους, μπορεί και σε χειρότερο βαθμό.
Δε λέω, είναι επικίνδυνο να στηρίζουμε τη δημιουργία εθνικής υποδομής σε μια πολυεθνική εταιρεία. Από τη άλλη ήταν κάποιες πολυεθνικές εταιρίες που με τα προϊόντα τους πήγαν τον κόσμο ένα βήμα παραπέρα. Επιπλέον, σχεδόν όλες οι «υποδομές» είτε έχουν σχεδιαστεί είτε χρησιμοποιούν λογισμικό κάποιας «κακής» πολυεθνικής.
Δε λέω, κακό πράγμα η κακή παράδοση αλλά οι «παραδόσεις», κάθε είδους, έρχονται και φεύγουν. Το αν μια «παράδοση» είναι καλή μένει να δοκιμαστεί, θα το αποδείξει η αποτελεσματικότητά της.
Ο κόσμος πορεύτηκε και χωρίς τον Γοολγ και χωρίς το Facebook και αν χρειαστεί θα ξαναπορευτεί έτσι. Κάποια εργαλεία κάνουν τη ζωή μας ευκολότερη και είναι η ορθή χρήση των πραγμάτων αυτή που έχει σημασία. Ο δάσκαλος του δημόσιου πανεπιστημίου εκτός από το να πληρώνεται με χρήματα του φορολογούμενου θα έπρεπε να βρίσκει και να χρησιμοποιεί ότι εργαλεία δύναται με ένα και μόνο στόχο: να κάνει τους μαθητές του να αγαπήσουν το μάθημά του και όταν αγαπάς κάτι το μαθαίνεις ευκολότερα και καλύτερα. Αν προς αυτή την κατεύθυνση θα μπορούσε να βοηθήσει έστω και κατ’ ελάχιστο το facebook, τότε όχι δεν είναι ανεπίτρεπτο αλλά επιβάλλεται.
Viva la faceboolucion!!!
Βαγγέλης says
“Ο κόσμος πορεύτηκε και χωρίς τον Γοολγ και χωρίς το Facebook…” Προσωποπάπυρος στα ελληνικά.
Τον Προσωποπάπυρο τον σιχαίνομαι. Είναι Μεγάλος Αδερφός.
Το Γοογλ απ’ την άλλη δεν μπορώ να πάψω να το αγαπώ ακόμα κι αν το θέλω. Βλέπε Books, Scholar, Maps, Satellite, Translate, Calculator (φοβερό με τις μονάδες), Documents, Mail, Γοογλ mobile και όλα δουλεύουν τέλεια σε ένα κόσμο που η λαμεριά σε πνίγει.
Συμφωνώ με όσα λέει ο Αντώνης για τους κινδύνους αλλά δεν μπορώ να ελέγξω το πάθος μου 🙁
Βαγγέλης says
Τον Σεπτέμβρη του 2001, έπεσαν τα αεροπλάνα στους δίδυμους πύργους. Μετά από μία ημέρα κόπηκε η διασύνδεση με τις ΗΠΑ και χάσαμε το Γοογλ (μάλλον δεν είχαν σερβερ σε όλον τον κόσμο τότε). Ήτανε σαν να μην υπάρχει Ίντερνετ. Άρα το Γοογλ κυριαρχεί εδώ και 10 χρόνια και όμως έχει δείξει ελάχιστα δείγματα διάβρωσης παρόλο την απόλυτη κυριαρχία του.
Antonis Christofides says
Βαγγέλη: το DuckDuckGo, όπως και το wordpress.com, όπως και το bitbucket, είναι κερδοσκοπικές επιχειρήσεις και επομένως, ιδιαίτερα αφού πουλιούνται, αγοράζονται, και κληρονομούνται, δεν έχουν πιο αγαθές προθέσεις από τη Google. Όμως, προτιμώ κάποιον π.χ. με κακές προθέσεις ο οποίος δεν αποθηκεύει τα προσωπικά δεδομένα μου, απ’ ό,τι κάποιον με εξίσου κακές προθέσεις, ο οποίος τα αποθηκεύει. Προτιμώ κάποιον (όπως ο Google) που προσπαθεί να μονοπωλήσει την αγορά των browser με ελεύθερο λογισμικό (το Chromium), απ’ ό,τι κάποιον (όπως η Microsoft) που προσπαθεί να μονοπωλήσει την αγορά των browser με κλειστό λογισμικό (όπως ο Internet Explorer). Δεν έχουν τόσο μεγάλη σημασία οι προθέσεις, όσο οι πράξεις. Το πιο βασικό όμως που φοβάμαι είναι ο συγκεντρωτισμός. Προτιμώ να μου παρέχουν υπηρεσίες πολλές μικρές εταιρείες απ’ ό,τι μία μεγάλη. (Το WolframAlpha τι σχέση έχει με όλα αυτά;)
Σίμωνα: Εκμηδενίζεις τα πράγματα και τα μετατρέπεις σε μαύρα και άσπρα. Δεν είπα να μην τρως κορν φλέικς, όπως δεν σου είπα να μη χρησιμοποιείς το Google. Επίσης, διαφωνώ στο ότι ο μόνος στόχος του δασκάλου είναι να κάνει τους μαθητές να αγαπήσουν το μάθημα.
Demetris Koutsoyiannis says
Να προσθέσω και τα labs/ngrams, τα οποία με βοήθησαν πολύ σε μια παρουσίαση (http://itia.ntua.gr/1135/ ). Απίστευτη σε ποσότητα και επεξεργασία πληροφορία από εκατομμύρια βιβλία.
Γενικά συμφωνώ με τον Βαγγέλη–άλλο Google και άλλο Facebook.
Demetris Koutsoyiannis says
Παρεμπιπτόντως, τα awstats της Ιτιάς για το 2011 δίνουν τα ακόλουθα ποσοστά για τις μηχανές αναζήτησης από τις οποίες προήλθαν οι επισκέψεις στις ιστοσελίδες μας:
Google: 95.9%
Unknown search engines: 1.4%
Baidu: 0.9%
Yahoo!: 0.6%
Λοιπές (Microsoft Bing, Microsoft Windows Live, Ask, MyWebSearch, Yandex): 0.1-0.2% καθεμιά.
Άλλες καμιά σαρανταριά: 0% καθεμιά.
Όπως λέει και ο ποιητής:
Σε ευχαριστώ ώ εταιρεία (εν προκειμένω Google)